NAMAZ EN BÜYÜK ZİKİRDİR
“Namaz dinin direğidir.”
“Muhakkak ki, kişi ile şirk ve küfür arasında namazın terki vardır.” (Müslim, Îmân 134)
“Namaz kılmayanın dini sağlam değildir. Dinde namazın yeri, vücutta başın yeri gibidir.” (Taberânî, el-Mu’cemu’s-Sağîr, hadis no: 107)
“İstikamet üzere olun. Bunu tam başaramayacaksınız. O halde en hayırlı ameliniz namazdır. Kamil müminden başkası iyi abdest almaya ve abdestli kalmaya özen gösteremez.” (İbni Mâce, Tahare: 4; Muvatta, Tahare: 36; Müsned, 5/363)
“Kul namaza durduğunda, bütün günahları getirilir. Başı ve omuzları üzerine konulur. Rüku ve secdeye gittikçe dökülür, o insandan ayrılır.” (Taberânî, el-Mu’cemu’s-Sağîr, hadis no: 794)
“Yatsı namazını cemaatle kılan, gecenin yarısını, sabahı da cemaatle kılan, gecenin tamamını ibâdetle geçirmiş sayılır.” (Ebû Davûd, Salat, 45)
“Münafıklara en ağır gelen namaz, yatsı ile sabah namazını cemaatle kılmaktır. Bunlardaki ecri bilen, sürünerek de olsa, cemaate gelir.” (Buharî)
“Mü’minin nuru ve beyazlığı, abdest suyunun ulaştığı yere kadar varır.” (Müslim, Tahâret 40; Nesâî, Tahâret 109)
“Kim güzelce abdest alırsa, o kimsenin günahları tırnaklarının altına varıncaya kadar bütün vücudundan çıkar.” (Müslim, Tahâret 33; bk. Nesâî, Tahâret 84; İbni Mâce, Tahâret 6)
“Müslüman –veya mü’min– bir kul abdest alır ve yüzünü yıkarsa, gözleri ile bakarak işlediği her günah abdest suyu –veya suyun son damlası– ile yüzünden çıkar. İki elini yıkadığında, elleriyle tutarak işlediği her günah abdest suyu –veya suyun son damlası– ile ellerinden çıkar. Ayaklarını yıkadığı zaman, ayaklarıyla yürüyerek işlediği her günah abdest suyu –veya suyun son damlası– ile ayaklarından çıkar. Neticede o mü’min kul günahlardan temizlenmiş olur.” (Müslim, Tahâret 32; bk. Tirmizî, Tahâret 2)
“Şüphesiz ki benim ümmetim, kıyamet gününde, abdest izlerinden dolayı yüzleri nurlu, elleri ve ayakları parlak olarak çağırılacaktır. Yüzünün nûrunu artırmaya gücü yeten kimse bunu yapsın” (Buhârî, Vudû‘ 3; Müslim, Tahâret 35)
“Sizden biriniz güzelce abdest alır –onu tastamam yapar– sonra da: Eşhedü en lâ ilâhe illallâhü vahdehû lâ şerîke leh. Ve eşhedü enne Muhammeden abdühû ve resûlüh,derse, o kimseye cennetin sekiz kapısı açılır. O da dilediği kapıdan girer.” (Müslim, Tahâret 17; bk. Ebû Dâvud, Tahâret 65; Tirmizî, Tahâret 55)
“İnsanlar ezan okumanın ve namazda birinci safta bulunmanın ne kadar faziletli olduğunu bilselerdi, sonra bunları yapabilmek için kur’a çekmek zorunda kalsalardı kur’a çekerlerdi. Şayet camide cemaate erken yetişmenin ne kadar faziletli olduğunu bilselerdi, birbirleriyle yarışa girerlerdi. Eğer yatsı namazı ile sabah namazındaki fazileti bilselerdi, emekleyerek ve sürünerek de olsa bu iki namaza gelirlerdi.” (Buhârî, Ezân 9, 32, Şehâdât 30; Müslim, Salât 129)
“Ne dersiniz? Birinizin kapısının önünde bir nehir olsa da, o kimse her gün bu nehirde beş defa yıkansa, kirinden bir şey kalır mı? Beş vakit namaz işte bunun gibidir. Allah beş vakit namazla günahları silip yok eder.” (Buhârî, Mevâkît 6; Müslim, Mesâcid 283)
“Cennetin anahtarı namaz, namazın anahtarı ise abdesttir.” (Taberani, el-Mu’cemü’l-Evsat, 5/186, hadis no: 4361)
“Büyük günahlardan kaçınıldığı müddetçe, beş vakit namaz ile iki cuma, aralarında işlenen küçük günahlara keffârettir.” (Müslim, Tahâret 14)
“Bir Müslüman, farz namazın vakti geldiğinde güzelce abdest alır, huşû içinde ve rükûunu da tam yaparak namazını kılarsa, büyük günah işlemedikçe, bu namaz önceki günahlarına keffâret olur. Bu her zaman böyledir.” (Müslim, Tahâret 7)
“Sabah namazını kılan kimse Allah’ın himayesindedir. Dikkat et, ey Ademoğlu! Allah, bizzat himayesinde olan bir konuda seni sorguya çekmesin.” (Müslim, Mesâcid 261-262)
“Bir kimse evinde güzelce temizlenir, sonra Allah’ın farzlarından bir farzı yerine getirmek için Allah’ın evlerinden birine giderse, attığı adımlardan her biri bir günahı silip yok eder; diğer adımı da onu bir derece yükseltir.” (Müslim, Mesâcid 282)
“Ümmetim, abdestten dolayı yüzleri nurlu, el ve ayakları parlak olarak gelecekler. Ben havzın başına onlardan önce varacağım.” (Müslim, Tahâret 39; bk. İbni Mâce, Zühd 36)
Namazın Farzları
Namazın dışındakiler ve içindekiler olmak üzere 12 farzı vardır. Bunlardan herhangi birinin eksik olması halinde namaz sahih olmaz. Namazın dışındaki farzlarına şartları, içindeki farzlarına da rükünleri denir.
1. Namazın Şartları
Namazdan önce ve namaza hazırlık mahiyetindeki farzlara, namazın şartları denir. Bunlar altı tanedir:
Hadesten Taharet: Namaz kılacak kişinin abdestsiz olması halinde abdest alması, yıkanması gerekiyır ise, gusletmesi, bunlara gücü yetmediğinde ise, teyemmüm etmesi gerekir.
Necasetten Taharet: Namaz kılanın üzerinde ve namaz kılacağı yerde namaza mani pislik bulunmamalıdır.
İstikbal-i Kıble: Namazı Kabe’ye yönelerek kılmak demektir. Kabe’yi görenlerin bizzat kendisine, görmeyenlerin ise o cihete yönelerek namazlarını kılmaları gerekir.
Setr-i Avret: Namazda avret mahallinin örtülmesi demektir. Namazda erkeklerin en az diz kapağı ile göbeği arasını, kadınların ise, el, yüz ve ayağının dışındaki vücudunu örtmesi gerekir.
Vakit: Namazı vakti girdikten sonra kılmak gerekir.
Niyet: Namaz kılan kişinin, hangi namazı kıldığını bilmesi gerekir.
2. Namazın Rükünleri
Namazın varlığı kendine bağlı olan ve namazın mahiyetini oluşturan farzlarına namazın rükünleri denir. Bunlar altı tanedir:
İftitah Tekbiri: Namaza “Allahu Ekber” diye başlamak.
Kıyam: Namaz kılarken, gücü yeten kimselerin ayakta durması.
Kıraat: Namaz kılarken, ayakta bir miktar Kur’an-ı Kerim okumak.
Rüku: Namazda eller dizlere değecek şekilde eğilmek.
Secde: Namazda, ayaklar, dizler, eller ve alın ile burnun yere konulmasıdır.
Kade-i Ahire: Namazın sonunda teşehhüt miktarı oturmaktır.
DUA VE SURELER
Subhaneke: Sübhânekellâhümme ve bi hamdik ve tebârakesmük ve teâlâ ceddük (vecelle senâük)* ve lâ ilâhe ğayrük.
* Sadece cenaze namazlarında (ve teâlâ ceddük’ten sonra) eklenerek okunur.
Anlamı: Allah’ım! Sen eksik sıfatlardan pak ve uzaksın. Seni daima böyle tenzih eder ve överim. Senin adın mübarektir. Varlığın her şeyden üstündür. Senden başka ilah yoktur.
Fatiha: El hamdü lillâhi rabbil âlemîn. Er rahmânir rahıym. Mâliki yevmid dîn. İyyâke na’büdu ve İyyâke nesteıyn. İhdınas sırâtal müstekıym. Sırâtal lezîne en’amte aleyhim ğayril mağdûbi aleyhim velad dâllin.
Anlamı: Hamd, alemlerin Rabbi, Rahman ve Rahim, din gününün maliki olan Allah’a aittir. (Ey Rabbimiz) Ancak sana kulluk ederiz, ve ancak senden yardım ve inayet dileriz. (Ya Rab!). Bizi doğru yola hidayet eyle. Kendilerine nimet verdiğin mutlu kimselerin yoluna; o gazaba uğramışların ve o sapmışların yoluna değil.
Tahiyyat: Et-tahıyyâtü lillâhi vessalevâtü vettayyibât. Esselâmü aleyke eyyühen-Nebiyyü ve rahmetullâhi ve berakâtüh, Esselâmü aleynâ ve alâ ibâdillâhis-sâlihîn. Eşhedü en lâ ilâhe illallâh ve eşhedü enne Muhammeden abdühû ve Rasûlühü.
Anlamı: Dil ile, beden ve mal ile yapılan bütün ibadetler Allah’a dır. Ey Peygamber! Allah’ın selâmı, rahmet ve bereketleri senin üzerine olsun. Selâm bizim üzerimize ve Allah’ın bütün iyi kulları üzerine olsun. Şahitlik ederim ki, Allah’tan başka ilah yoktur. Yine şahitlik ederim ki, Muhammed, O’nun kulu ve Peygamberidir.
Salli: Allâhumme salli alâ Muhammedin ve alâ âli Muhammed. Kemâ salleyte alâ ibrâhîme ve alâ âli ibrâhîme inneke hamîdun mecîd.
Anlamı: Allah’ım! Muhammed’e ve Muhammed’in ümmetine rahmet eyle; şerefini yücelt. İbrahim’e ve İbrahim’in ümmetine rahmet ettiğin gibi. Şüphesiz övülmeye layık yalnız sensin, şan ve şeref sahibi de sensin.
Barik: Allâhumme bârik alâ Muhammedin ve alâ âli Muhammed. Kemâ bârekte alâ âli ibrâhîme inneke hamîdun mecîd.
Anlamı: Allah’ım! Muhammed’e ve Muhammed’in ümmetine hayır ve bereket ver. İbrahim’e ve İbrahim’in ümmetine verdiğin gibi. Şüphesiz övülmeye layık yalnız sensin, şan ve şeref sahibi de sensin.
Rabbena Atina: Rabbenâ âtina fid’dunyâ haseneten ve fil’âhirati haseneten ve kınâ azâbennâr.
Anlamı: Allah’ım! Bize dünyada iyilik ve güzellik, ahirette de iyilik, güzellik ver. Bizi ateş azabından koru.
Rabbena Firli: Rabbenâğfirlî ve li-vâlideyye ve lil-Mu’minine yevme yekûmu’l hisâb.
Anlamı: Ey bizim Rabbimiz! Beni, anamı ve babamı ve bütün mü’minleri hesap gününde bağışla.
Zammı Sure: Namazda okunabilen sureler olabildiği gibi herhangi bir surenin bir kısmı veya tamamı da olabilir.
Kunut Duaları: Allâhümme innâ nesteînüke ve nestağfirüke ve nestehdik. Ve nü’minü bike ve netûbü ileyk. Ve netevekkelü aleyke ve nüsni aleykel-hayra küllehü neşkürüke ve lâ nekfürüke ve nahleu ve netrükü men yefcürük.
Allâhümme iyyâke na’büdü ve leke nüsalli ve nescüdü ve ileyke nes’a ve nahfidü nercû rahmeteke ve nahşâ azâbeke inne azâbeke bilküffâri mülhık.
Anlamları: Allah’ım! Senden yardım isteriz, günahlarımızı bağışlamanı isteriz, razı olduğun şeylere hidayet etmeni isteriz. Sana inanırız, sana tövbe ederiz. Sana güveniriz. Bize verdiğin bütün nimetleri bilerek, seni hayır ile överiz. Sana şükrederiz. Hiçbir nimetini inkar etmez ve onları başkasından bilmeyiz. Nimetlerini inkar eden ve sana karşı geleni bırakırız.
Allah’ım! Biz yalnız sana kulluk ederiz. Namazı yalnız senin için kılarız, ancak sana secde ederiz. Yalnız sana koşar ve sana yaklaştıracak şeyleri kazanmaya çalışırız. Rahmetinin devamını ve çoğalmasını dileriz. Azabından korkarız, şüphesiz senin azabın kafirlere ve inançsızlara ulaşır.
Tekbir: Allâh-ü Ekber.
Anlamı: Allah en büyüktür.
Besmele: Bismillahirrahmanirrahîm.
Anlamı: Esirgeyen ve bağışlayan Allah’ın adı ile.
Eûzu Besmele: Eûzu billahi mineş-şeytânirracîm. Bismillahirrahmanirrahîm.
Anlamı: Kovulmuş Şeytan’ın şerrinden Allah’a sığınırım. Esirgeyen ve bağışlayan Allah’ın adı ile.
Sübhâne Rabbiye’l a’lâ (Secde): Ey Yüce Rabb’im! Seni bütün noksan sıfatlardan tenzih ederim.
Sübhâne Rabbiye’l azîm (Rüku): Ey büyük Rabb’im! Seni bütün noksan sıfatlardan tenzih ederim.
Semi’allahü limen hamideh: Allah kendisine hamdedenleri işitti.
Rabbenâ lekel-hamd: Ey Rabb’imiz! Her çeşit hamd ancak sanadır.
Selam: Esselâmu Aleyküm ve Rahmetüllâh.
Anlamı: Allah’ın selamı ve rahmeti üzerinize olsun.
Kamet: Allâh-ü Ekber, Allâh-ü Ekber. Allâh-ü Ekber, Allâh-ü Ekber. Eşhedü en lâ ilâhe illallah, Eşhedü en lâ ilâhe illallah. Eşhedü enne Muhammeden Rasûlullah, Eşhedü enne Muhammeden Rasûlullah. Hayye ale’s-salâh, Hayye ale’s-salâh. Hayye ale’l-felâh, Hayye ale’l-felâh. Kad Kâmeti’s Salâh, Kad Kâmeti’s Salâh. Allâh-ü Ekber, Allâh-ü Ekber. Lâ ilâhe illallah.
Anlamı: Allah en büyüktür. (4 kere)
Şahitlik ederim ki Allah’tan başka ilah yoktur. (2 kere)
Şahitlik ederim ki Muhammed, Allah’ın elçisidir. (2 kere)
Haydi namaza. (2 kere)
Haydi kurtuluşa. (2 kere)
Allah en büyüktür. (2 kere)
Allah’tan başka ilah yoktur. (1 kere)
Ezan Duası: Allahumme Rabbe hazihi’d-da’veti’t-tamme. Vesselatil kaimeti ati Muhammedenil vesilete vel fazilete ved-dereceter-refiah. Vebashu makamen Mahmudenillezi veadteh. İnneke la tühlifü’l-miad.
Anlamı: Ey şu tam davetin ve vakti gelen namazın sahibi olan Rabbim! Muhammed aleyhisselama şefaat vesilesini ve üstünlüğünü ver. Ve O’nu kendisine vadettiğin makam-ı mahmuda ulaştır.